In Burundi wonen verschillende volkeren. De Hutu's, Tutsi's en Twa. In Burundi zijn er ongeveer 85% Hutu's, 14%Tutsi en een kleine minderheid van 1% Twa.
De Hutu zijn een Bantoevolk dat vooral leeft in Rwanda, Burundi en Oeganda. Ze leven echter ook elders in Afrika. De Hutu zijn landbouwers en zowel in Rwanda en Burundi waren zij lange tijd ondergeschikt aan de Tutsi.
De Tutsi is een veehoedersvolk. Tot ver in de twintigste eeuw moesten de Hutu herendiensten uitvoeren voor de Tutsi.
Door de geschiedenis heen zijn de Hutu vaak in opstand gekomen tegen de Tutsi,
toch wist de Tutsi de macht te behouden. Tijdens de koloniale tijd bleven de
Tutsi het bevoorrechtte volk in de kolonie Rwanda-Oeroendi. In 1961 grepen de
Hutu de macht in Rwanda en zetten de Tutsi-koning (Mwami) af. Halverwege de
jaren '60 greep een gematigde Tutsi officier in Burundi de macht die een eind
maakte aan de bevoorrechtte positie van de Tutsi.
In 1962, 1965, 1972, 1973, 1978 en 1994 kwam het tot zeer ernstige en bloedige
botsingen tussen de Hutu en de Tutsi in Rwanda en
Burundi.
De Twa is een Pygmeeėnvolk dat leeft ten zuiden van de Sahara. Hun lengte
varieert tussen de 1,2 en 1,3 m. Zij leven vooral in de tropische regenwouden.
In de meeste Afrikaanse landen waren zij vroeger onderhorig aan de Hutu's. De
Twa zijn jager-verzamelaars.
Intussen leren de verschillende bevolkingsgroepen samen te leven en hun dorp en land terug op te bouwen.
In Burundi wordt hoofdzakelijk Frans en Kirundi gsproken. Kirundi is een Bantoetaal gesproken door ongeveer 6 miljoen mensen in Burundi en aangrenzende delen van Tanzania en Congo-Kinshasa.
Op http://www.freelang.com/dictionnaire/kirundi.html kan je een programma downloaden zodat je op je computer een woordenboek Frans-Kurundi -- Kurundi-Frans hebt staan.
Wil je enkel een paar woorden vertalen, dan kan je de online versie gebruiken van het woordenboek.
Hieronder alvast een paar woorden :
manger - kurya
boire - kunywa
eau - amazi
mais - ikigori
terre - itaka
dormir - kusinzira
travailler - kukora
In september 2008 voorzien we een geluidsopname van Pierre Claver Muzehe en vragen hem meteen of de bovenstaande lijst wel juist is ...
Ook in Belgiė kennen we rijken en armen, maar in Burundi zijn de rijken echt rijk en de armen heel arm. De meerderheid van de bevolking (58%) leeft met minder dan 1 euro per dag. Als je als abtenaar werkt verdien je 1 euro per dag. Een schrift kost 0.5 euro en om voor je gezin een week eten te kopen ben je vlug duizende Bufr kwijt.
Een pakje koffie kost 3660 Bufr.
1 euro wissel je in voor1550 Bufr. Je kan de vergelijking maken op de foto links. Rechts zie je de gangbare biljetten op een rijtje. In de praktijk worden de biljetten vanaf 1000 Bufr. gebruikt. Het biljet van 2000 Bufr. hierboven rechts is nromaal gezien even netjes als de andere biljetten, maar door het veelvuldige gebruik helemaal verkleurd. De bankbriefjes van 100Bufr. zijn diegene die aan bedelende kinderen worden gegeven. Kleinere biljetten zoals die van 10, 20 en 50 Bufr. zie je in de praktijk niet.
Je kan nu zelf uitrekenen hoeveel euro een pakje koffie zoals hierboven kost en hoeveel Burundese daglonen dat zijn.
Wij steunen het project Makebuko in het binnenland omdat er in de heuvels weinig voorzieningen zijn. In de heuvels is "de kerk" maar we spreken liever over "de parochie" nog gestructureerd. Op elke heuvel is er nog een "Abbé" (de priester van het dorp) die met zeer weinig middelen, en met zeer veel enthousiasme de mensen samenbrengt.
De bijeenkomsten gebeuren in een "parochiaal centrum". De mensen hebben een "Mutualité de Santé" opgericht zodat ze van de overheid aangepoord wordt om mee te werken aan een betere uitbouw van gezondheidcentra. Dankzij die "Mutualité de Santé" kan je in de streek van Makebuko medicijnen aankopen en je laten verzorgen in het gezondheidscentrum.
De huidige president heeft een wet uitgevaardigd dat iedere Burundees een diploma basisonderwijs moet hebben. Zo zijn er op de meeste heuvels schooltjes waar onderwijzers met beperkte middelen en in meestal onaangepaste lokalen les geven aan grote groepen (tot 100 leerlingen per klas). In het stukje over School kan je meer lezen over het onderwijs.
Net zoals wij, spelen ook de kinderen in Burundi graag. Geen Lego(TM) of ander duur speelgoed, wel eenvoudige dingen die ze soms zelf maken.
Een voetbal maken ze zelf. De binnenkant is gemaakt van gedroogd gras die omwikkeld is met gedroogd bananenblad. Dit alles is omwikkeld met touw.
filmpje balspelen wordt verwacht.
Autootjes en hoepels zie je ook.
De kinderen worden wel ingeschakeld om te werken. Geiten hoeden en water halen zijn taken die de kinderen moeten doen.
Het idee van sommige mensen van Afrikanen als onderontwikkelden die bij de pakken blijven zitten klopt niet. Bestuurlijk is het een grote overgang van de traditie naar de manier van besturen nu. De mensen passen zich ook aan en organiseren zich. Op de vergaderingen wordt er een keurig schema gepresenteerd en beleefdheid is iets wat wij nog kunnen leren van hen. Het woord wordt gevraagd en gegeven.
De persoon die aan het woord is, gaat staan en spreekt voor alle anderen die luisteren. Net zoals bij ons worden er notities genomen van de vergadering. Met een moeilijk woord noemen ze dat de "notullen" van de vergadering.
Voor de vergadering trekt iedereen letterlijk het zondagse pak aan.
Aan het begin en einde van de vergaderingen wordt er meestal gezongen en een glas (water) gedronken voordat ze terug naar huis wandelen. Soms is het een paar uur stappen voor ze thuis zijn. De fiets nemen zit er niet is, wat die is er bijna nooit en auto's ?????